Bí kíp đọc hiểu nhanh (Phần 1)

Thời gian là một trong những yếu tố đóng vai trò quyết định trong các kỳ thi, đặc biệt là với các bài thi trắc nghiệm. Một số kinh nghiệm sau đây sẽ giúp bạn tìm ra lời giải đáp trong một vài tích tắc trong bài thi đọc hiểu môn tiếng Anh.

(I)    Bài giảng:

 Nếu đề thi yêu cầu bạn chọn một đáp án thể hiện ý chính của cả đoạn, hãy nhớ:

• Thông thường, câu chủ đạo (hay còn gọi là câu chốt) hay nằm ở vị trí đầu đoạn hoặc cuối đoạn. Hãy đọc thật kỹ các câu ở vị trí này và bạn có thể nắm được các ý quan trọng nhất trong đoạn. Hãy đọc các đoạn văn dưới đây và xem câu hỏi ở dưới:
  

 Passage 1:

 Also, a stranger may remind you of a meeting with someone. This may be because of something as simple as the fact that he or she is physically similar to someone who treated you well or badly. Your feelings about a stranger could be influenced by a smell in the air that brings to mind a place where you were happy as a child. Since even a single word can bring back a memory such as that, you may never realize it is happening.

What does the paragraph discuss?

A. Meanings of signals one implies towards a stranger.

 B. Factors that may influence one’s feelings about a stranger.

C. How people usually behave to a stranger.

 D. Factors that cause people to act differently.

Rõ ràng, ta thấy rằng câu đầu tiên của đoạn đã bao hàm ý của cả đoạn văn “Người lạ thường gợi nhớ nơi bạn về một cuộc gặp gỡ với một người khác trước đó”. Tất cả các câu sau đều là minh chứng cho câu chốt này. Từ đó, bạn có thể thấy rằng câu đó có ý nghĩa thích hợp nhất với đáp án B “Những nhân tố có thể ảnh hưởng đến cảm xúc của bạn về một người lạ”.

 Passage 2:

The average home library has a number of old favourite books, many unread books, and a few very useful books. The most useful one of all - besides the dictionary – is likely to be a world almanac. A  good almanac includes a wealth of information – biographical, historical, and geographical. Records of all sorts – the highest, the lowest, the longest and the biggest – are all included in the almanac. The main idea of the paragraph  is that     

A. Everyone should have a home library.

 B. The almanac is an unread book.

C. The dictionary is not the most useful book.

 D. An almanac includes important information.

 Tất cả các yếu tố như home library, useful book, dictionary, almanac đều xuất hiện trong đoạn. Mặc dù vậy, nếu để ý kỹ bạn sẽ thấy rằng những câu ở trên là những dẫn chứng tiêu biểu để chứng minh cho câu cuối cùng “records of all sorts…. are all included in the almanac” và đây chính là câu chốt của đoạn. Một cách diễn đạt khác của câu chốt này chính là “An almanac includes important information” nên D là đáp án của bài.

 Ngoài ra, với một số đoạn văn ý chính của đoạn lại có thể được đặt ở giữa đoạn hay có khi không nằm hoàn toàn trong bất kỳ câu nào. Chẳng hạn:

  Passage 3:

 Nothing is as useful as a flashlight on a dark night if a fire goes flat. Few inventions are as helpful to a child who is afraid of the dark. In fact, the modern flashlight brings light to many dark situations. Finding something in the back of a closet is easy with a flashtlight in hand. A camper also needs one after the light of the campfire has faded.

 The main idea of the paragraph is that          .

 A. Some children are afraid of the dark.

 B. Modern flashlight is very useful.

C. You need a flashlight to find things.

 D. A flashlight is always beside any campers.

Cấu trúc của đoạn trên như sau: Giới thiệu – câu chốt – dẫn chứng. Do vậy ý chính của đoạn nằm ở giữa câu. Và đáp án câu trên chắc chắn là B.

 Passage 4:

 Dishes have to be washed. There are floors to sweep and laundry to wash, fold and put away. Windows need washing, and furniture needs to be dusted and polished. Besides these chores, houses need constant organization too.

 The main idea of the paragraph is that          .

 A. Any houses have dishes and floors.

B. We often have to wash windows.

C. Houses need constant organization.

D. Housework is never done.

Để làm được loại bài không có câu chốt như thế này, bạn cần phải đọc kỹ toàn đoạn và tự rút ra thông điệp tác giả muốn gửi tới người đọc. Trong đoạn văn trên, rõ ràng, tất cả những dẫn chứng đưa ra đều nói lên rằng công việc nhà là những chuỗi không bao giờ kết thúc đối với người nội trợ. Vì vậy, D là đáp án đúng.

• Cũng với mục đích tìm ý chính của bài, người ra đề có thể yêu cầu học sinh tìm tiêu đề thích hợp cho đoạn. Khi làm những câu hỏi này, bạn không những cần phải hiểu ý chính của bài, mà còn phải biết khái quát các ý nhỏ thành một chủ đề lớn. Chẳng hạn:

Upon the creation of the United States, one of the core concepts on which the hopes for the new democracy were pinned was the ideal that its citizens would be enlightened individuals with clearly articulated rights and the opportunity for individual achievement and education. It was believed that in a free nation where the power belongs to the people, the commitment to education defines the progress of that democracy and is the catalyst for future progress. This core value has not only stood the test of time but has also grown in importance. In this new Information Era and international economy, education is an increasingly vital commodity, a precursor of potential success and a driving force of change. It  is important to recognize, however, that we approach education today differently than in the past, partly because the kinds of jobs people had didn't require the kind of basic education and specialized training that is often required in the workforce today. In the 1950s, for instance, only 20 percent of American jobs were classified as professional, 20 percent as skilled, and 60 percent as unskilled. Today, our world has changed. The proportion of unskilled jobs has fallen to 20 percent, while skilled jobs now account for at least 60 percent of the workforce. Even more important, almost every job today increasingly requires a combination of academic knowledge and practical skills that require learning throughout a lifetime.

Which of the following titles would be best for the passage?

A. Education and Jobs in the Past and at Present in the United States

 B. The Significant Role of Education in American Citizens' Careers

C. Academic Knowledge and Practical Skills in American Professions

D. Recent Changes of Educational and Vocational Systems in America

Ta thấy rằng nội dung của cả 4 phương án đều xuất hiện trong đoạn văn trên và đều nói về nền giáo dục của Mỹ. Tuy nhiên, để tìm được tiêu đề của đoạn, ta phải chọn cụm từ mang tính chung nhất bao quát toàn bộ ý tưởng của tác giả. Trong 4 phương án trên ta có thể thấy rằng “nghề nghiệp và việc làm trong quá khứ và hiện tại ở Mỹ”, “kiến thức lý thuyết và kỹ năng thực hành trong nghề nghiệp ở Mỹ” hay “những thay đổi gần đây về giáo dục và việc làm ở Mỹ” đều xoay quanh vai trò to lớn của nền giáo dục đối với nghề nghiệp của các công dân Mỹ mà thôi, và đây chính là ý nghĩa chung được chứng minh bởi các luận điểm và dẫn chứng đưa ra trong bài. Vì vậy, B mới là đáp án đúng.

• Trong nhiều bài thi, bạn cũng có thể bắt gặp câu hỏi về thái độ hoặc ngụ ý của tác giả trong đoạn văn. Bạn nên nhớ rằng, mỗi từ mà tác giả sử dụng đều mang đến cho bạn những ý nghĩa ngoài định nghĩa trong từ điển, những ngụ ý riêng mà người viết muốn chuyển tải. Hãy đọc đoạn văn dưới đây:

The telephone has the power to break into people’s homes. It is an unusual person who can choose not  to answer a ringing telephone. Also, very few people turn their telophones off. The telephone is a door that is always open to the outside world.

Which of these statements are implied in the information of the paragraph?

A. Most people always answer their telephone.

B. Most people have telephones.

 C. Most people turn off their telephones.

 D. Most telephones now have doors.

Nhìn chung, thái độ của người viết trong đoạn văn trên đều rất ủng hộ những tính năng tốt đẹp của điện thoại và câu “It is an unusual person who can choose not to answer a ringing telephone” đã giúp ta hiểu ẩn ý của nhà văn là “Most people always answer their telephone.”

(II)    Đề mẫu (Sample):

Đọc kỹ bài khoá sau và chọn phương án đúng (ứng với A hoặc B, C, D)

David Hempleman Adams is an explorer and adventurer. In April 1984, he walked through Northern Canada to the North Pole. He walked 400 kilometers in 22 days. He was 27 years old when he did it. David was the first person to walk to the North Pole by himself. Other people travelled to the North Pole before David but they had a sled and a dog team. David didn't have a dog team. David was a brave man to go on this adventure on his own. He was also a lucky man because the bear and the icy water didn't kill him.

Câu 1: Which of the following best expresses the main idea of the passage?

A. David drove to the North Pole.

 B. No one travelled to the North Pole before David.

C. David was the first person to walk to the North Pole alone.

 D. It was very cold in the North Pole.

Câu 2: David travelled to the North Pole with..................... .

A. a  group of people                B.  a dog team                 C.  another  person             D. nobody

Câu 3: Which of the following is NOT true?

A. He was killed by the bear.

B. He walked to the North Pole alone.

 C. He walked 400 kilometres.

 D. He was 27 years old when he travelled to the North Pole.

Câu 4: The word “sled” means         .

A. a  person                               B. a  vehicle                      C. a  dog                     D. food

Câu 5: Which of the following is the best title of the passage?

A.  A Lucky Man                       B. A Walk to the North Pole  

C. Without  a Dog Team              D. Icy Water

Đáp án:

1.  Key: C

Giải thích: Ta thấy rằng phương án A và B là sai so với thông tin trong bài. Phương án D đúng nhưng đó không phải là { chính. Toàn đoạn văn kể lại quá trình một mình chinh phục Bắc Cực của David Hempleman nên C là đáp án đúng.

2. Key: D

Giải thích: Trong bài có đoạn “David was the first person to walk to the North Pole by himself”. Cụm từ “by himself” có nghĩa là một mình, tự mình, không có sự giúp đỡ của ai. Vì thế, D. nobody là đáp án đúng.

3. Key: A

Giải thích: Lưu { rằng câu này yêu cầu tìm thông tin KHÔNG ĐÚNG trong bài. Tất cả các thông tin B, C, D ta đều tìm thấy trong bài. Trong bài cũng có đoạn “He was also a lucky man because the bear and the icy water didn't kill him” nên A là đáp án.

4. Key: B

Giải thích: Trong bài có câu “Other people travelled to the North Pole before David but they had a sled and a dog team”. Sled không thể là “a dog” vì theo sau đã có cụm từ “and a dog team”, cũng không thể là “food” vì từ này là danh từ đếm được. Nếu là “a person” thì câu trên phải dùng động từ “went with” chứ không phải “had”. Theo phương pháp loại trừ, ta có thể chọn phương án B (một loại xe do chó kéo).

5. Key: B

Giải thích: Đoạn văn trên nhấn mạnh 2 điểm: David đã chinh phục được Cực Bắc và anh đã đi bộ một mình không dùng bất kz phương tiện nào. Chỉ có phương án B nêu bật được 2 điểm đó.

Bí kíp đọc hiểu nhanh (Phần 2)

So với các bài đọc thi tốt nghiệp thì các bài đọc hiểu trong bài thi hệ phân ban và thi Đại học có cấp độ khó hơn. Sau đây là những gợi ý giúp bạn “thoát hiểm” với các câu hỏi khó và các “bẫy” thường gặp.

(I)    Bài giảng:

1. Dạng câu hỏi thường gặp trong các bài đọc hiểu thi Đại học là câu hỏi tìm nghĩa tương đương của một TỪ trong đoạn văn. Học sinh thường gặp khó khăn trong việc chọn đáp án vì có những từ có nghĩa gần nhau hoặc có nhiều từ là từ mới. Để làm tốt các câu này, bạn nên xem xét kỹ mối quan hệ của từ cần tìm nghĩa với các từ, cụm từ xung quanh.

 Ví dụ 1:

Television is one of the main subjects of conversation, at school, in offices, at home and in the street, as well as being written about in all the newspapers.

At school or in offices, television is considered as a topic____________.

A. for learning              B. for people to talk about

C. for discussion           D. for entertainment

Mặc dù câu hỏi không hỏi trực tiếp, nhưng ta cũng thấy rằng điều mấu chốt của câu hỏi trên nằm ở nghĩa của từ conversation. Trong 4 phương án thì “(a topic) for people to talk about” là cách diễn đạt có ý gần nhất và đây cũng chính là đáp án đúng.

 Ví dụ 2:

Holding your head to one side shows interest in the other, while an easy, open posture indicates that you are self-confident.

What does the word "open" in the passage most closely mean?

A. Unrestrained        B. Relaxed           C. Confined          D. Unlimited

Dựa vào cụm từ xung quanh, ta thấy rằng từ open phải mô tả một tư thế khiến người khác nghĩ rằng bạn rất tự tin. Trong 4 phương án trên unrestrained (không kiềm chế), relaxed (thoải mái), confined (giới hạn), unlimited (không giới hạn) thì chỉ có relaxed phù hợp về nghĩa mặc dù nếu không nằm ngữ cảnh thì hai từ này chẳng có mối liên hệ nào.

2. Nếu muốn tìm thông tin là ngày tháng (date), hãy nhìn thật nhanh vào các con số, các chữ cái viết hoa, các dấu phẩy, các tên tháng, ngày và con số. Ví dụ:

“In 1945 the town’s population was 176,214 and in 1975 it was 200,842. By December 1985 the population had grown to 250, 562.”

When was the latest population  count taken?   .

A. In 1945.

B. In 1975.

C. In 1985.

D. In 2000.

Trong câu hỏi trên, ta phải tập trung vào các con số chỉ năm 1945, 1975 và 1985. Và con số gần đây  nhất về dân số chắc chắn là được tính vào năm 1985.

3. Nếu muốn tìm một thông số, hay một sự kiện, hãy chú ý các dấu câu, đặc biệt là các dấu khác thường như %, dấu hiệu đơn vị tiền tệ như $ hoặc những từ viết in nghiêng như like, các từ gạch chân hoặc các từ đặt trong dấu ngoặc kép (“”). Hãy xét ví dụ sau:

“The rainfall in the city is usually 16 inches per year, but in 1979 the rainfall was a record setting 20 inches. Therefore, about 20% fewer tourists came to visit the city than usual.

Because of the drop in the tourist trade, the city lost $100,000 in business owing to the rain.” How much money did the  city lost?            .

A. 16 inches

B. 20 inches

C. 20%

D. $100,000

Không khó khăn gì ta có thể tìm ra câu trả lời chính là $100,000 nhờ có dấu hiệu $ (đô la Mỹ). Và nếu nhìn nhanh và hiểu chính xác câu hỏi, bạn sẽ chỉ mất vài tích tắc cho câu hỏi này.

4. Một kiểu “bẫy” nữa tương đối phổ biến với những mức độ khó khác nhau là những câu hỏi về cách diễn đạt tương đương. Điều này không chỉ yêu cầu bạn cần có óc phân tích tổng hợp trong phạm vi từ, cụm từ mà thậm chí còn phải liên hệ giữa các câu và các đoạn. Hãy xem các ví dụ dưới đây:

 Ví dụ 1:

Newcastle is on the bank of the River Tyne. There is a cathedral and a university. Newcastle is next to Gateshead. The main industries used to be shipbuilding and coalmining, but now the chemical and soap industries are important. I miss the people, who are very friendly, and I miss the beautiful countryside  near the city, where there are so many hills and streams.

Which of the following is NOT true about Newcastle?

 A. Its people are friendly.

 B. Its main industry now is shipbuilding.

C. It has a cathedral and a university.

D. It is next to Gateshead.

Ta xét từng đáp án như sau: phương án C và D đã có trong bài, mặt khác, thông qua đại từ quan hệ who đứng trước the people (who are very friendly), ta cũng thấy rằng phương án A là một đặc điểm của Newscatle. Shipbuilding trong B cũng có trong đoạn, tuy nhiên với cụm từ used to ta hiểu rằng thông tin phía sau chỉ một việc đã từng xảy ra ở quá khứ nay không còn tồn tại nữa. Và ngành công nghiệp chính của Newcastle nay là chemical and soap industries chứ không phải là shippbulding nữa nên B là đáp án đúng.

 Ví dụ 2:

Also, a stranger may remind you of a meeting with someone. This may be because of something as simple as the fact that he or she is physically similar to someone who treated you well or badly. Your feelings about a stranger could be influenced by a smell in the air that brings to mind a place where you were happy as a child. Since even a single word can bring back a memory such as that, you may never realize it is happening.

What one feels about a stranger may be influenced by something that          .

A. strengthens one's past behaviours

B. reminds one of one's past treatment

C. revives one's past memories

 D. points to one's childhood

Thoạt nhìn, học sinh thường chọn đáp án B vì thấy xuất hiện từ remind giống trong bài. Tuy nhiên, đây  là một câu “bẫy” rất thú vị. Ta không thể chọn “reminds one of one's past treatment” vì cụm đó có nghĩa là người nói nhớ về cách cư xử của chính mình còn đoạn văn lại nói về những ký ức về cách cư xử của người khác với tác giả. Vì vậy, C. revives one's past memories mới là đáp án đúng.

 Ví dụ 3:

In the 1950s, for instance, only 20 percent of American jobs were classified as professional, 20 percent  as skilled, and 60 percent as unskilled. Today, our world has changed. The proportion of unskilled jobs has fallen to 20 percent, while skilled jobs now account for at least 60 percent of the workforce.

The passage shows the percentage of jobs that require higher training in the US    ____ between the 1950s and now.

A. has remained the same          B. has changed dramatically

C. has been reversed                  D. has changed slightly

Trong câu hỏi trên, phương án A và D bị loại vì sai ý hoàn toàn. Phương án C có nghĩa là tỉ lệ đã bị đảo ngược. Rất nhiều học sinh chọn phương án này vì nghĩ rằng tỉ lệ đã cho trong bài là 20%-60% bị đảo thành 60%-20%. Tuy nhiên, câu hỏi của ta lại chỉ đề cập đến đến “higher training”, vì vậy từ reversed ở đây không hợp lý. Ta phải rút ra một nhận định là số phần trăm đó đã tăng mạnh và B mới là phương án đúng.

(II)    Đề mẫu (Sample):

When we were in England last year, I went fishing with my friend, Peter. Early in the morning we were sitting quietly by the side of a lake when we had an unpleasant surprise. We saw a duck come along with three ducklings paddling cheerfully behind her. As we watched them, there was a sudden swirl in the water. We caught a glimpse of the vicious jaws of a pike – a fish which is rather like a freshwater shark – and one of the ducklings was dragged below the surface.

This incident made Peter furious. He vowed to catch the pike. On three successive mornings we returned to the vicinity and used several different kinds of bait. On the thirs day Peter was lucky. Using an artificial frog as bait, he managed to hook the monster. There was a desperate fight but Peter wa determined to capture the pike and he succeeded. When he had got it ashore and killed it, he weighed the fish and found that it scaled nearly thirty pounds – record for that district.

1. Why do you think Peter was sitting quietly by the lake?

 A. He was watching the ducks.

 B. He wasn’t very talkative.

 C. He was waiting for the pike to appear.

 D. He was fishing.

2. Which word in the passage suggests that the duckling were unaware of the danger below them?

A. three

B. along

C. paddling

 D. cheerfully

3. What was Peter’s feelings about the incident two days later?

A. He caught and killed the pike.

 B. He remained determined to catch the pike.

 C. He vowed that he would catch the remaining ducklings.

D. He caught a frog and used it as bait for the pike.

 4. How much was the pike worth?

A. About thirty pounds.

B. About two hundred and forty dollars.

 C. It scaled nearly thirsty pounds.

D. No information.

5. What can be the title of the passage?

 A. Mysterious disappearance of ducklings.

 B. Revenge on a duck.

C. Record pike caught by an angry fisherman.

 D. Huge pike caught by fisherman after desperate struggle at sea.

Đáp án:

1.  Key: D

Giải thích: Trong đoạn có câu “I went fishing with my friend, Peter” nên ta hiểu rằng Peter đang ngồi bên hồ câu cá. Do vậy D là đáp án đúng.

2. Key: D

Giải thích: Trong 4 phương án trên thì từ cheerfully (vui vẻ, phấn khởi) có nghĩa phù hợp nhất vì chỉ khi không nhận ra mối hiểm nguy đang rình rập thì những chú vịt con mới bơi và đùa nghịch một cách vui vẻ như thế.

3. Key: B